Delft, 10 september 2019 – De afgelopen jaren komen hitteproblemen in woningen steeds vaker in het nieuws. Deels komt dat door de steeds hetere zomers. Een andere oorzaak is het hebben van onvoldoende houvast bij het ontwerpen en toetsen van het zomercomfort van woningen. Een aantal marktpartijen – Stroomversnelling, ISSO, Peutz, Nieman Raadgevende Ingenieurs en Vabi – zijn in dit gat gesprongen en komen nu met een methode voor de bouwsector om oververhitting van woningen te helpen voorkomen: de ISSO/SV Beoordelingsmethode Zomercomfort Woningen.
Huidige situatie
Voor woningbouw is in Nederland geen wettelijke bepalingsmethode voor zomercomfort. Richtlijn ISSO 32, die is ontwikkeld voor de utiliteitsbouw, wordt veel gebruikt als beoordelingsbasis. Hierop is weliswaar een aanvulling gepubliceerd voor de woningbouw in de vorm van GIW/ISSO 2008, maar die is nooit door de markt omarmd en wordt ook niet doorontwikkeld. De in deze aanvulling gebruikte uitgangspunten zijn inmiddels ook achterhaald, zoals 1964 als klimaatreferentiejaar, de aanname van altijd gesloten ramen en het slechts s’ nachts meetellen van te warme slaapkamers. Daarnaast is er een gebrek aan standaardisatie en transparantie bij het beoordelen. Dit leidt tot het moeilijk kunnen interpreteren van de resultaten. Dat maakt het voor opdrachtgevers lastig om te sturen op goede prestaties voor zomercomfort. De nieuwe BENG-eisen en de TOjuli-indicator geven vanaf 2021 meer houvast voor nieuwbouwprojecten. Deze eisen zijn echter een toetsingsinstrument en zijn onvoldoende precies om gedurende het gehele zomerseizoen thermisch comfort in beeld te brengen en voorspellen. Ook ontbreken eisen en richtlijnen voor renovatie en bestaande bouw.
Beoordelingsmethode Zomercomfort Woningen
De nieuwe ISSO/SV Beoordelingsmethode Zomercomfort Woningen berekent over de periode van de laatste maandag in april tot de laatste zondag in september hoeveel uren de temperatuur in elke verblijfsruimte hoger is dan een bepaalde temperatuur die als comfortabel wordt gezien. Welke temperatuur dat precies is, hangt af van de buitentemperatuur. Als het buiten immers warm is, vinden mensen het over het algemeen ook fijn als het binnen niet heel koud is. Dit is de zogenaamde Adaptieve Temperatuur Grenswaarde (ATG). De verwachte overschrijding van deze grenswaarde wordt berekend op basis van een fictief standaard klimaatjaar, namelijk 2018:T1 zoals beschreven in NEN 5060. Dit betekent dat de kans 1% is dat het daadwerkelijke klimaat warmer is dan dit fictieve jaar. De ISSO/SV Beoordelingsmethode Zomercomfort Woningen combineert deze twee uitgangspunten en beschrijft een hele reeks standaardinstellingen voor het berekenen van het verwachte totaal aantal uur dat de binnentemperatuur boven de comfortabele temperatuur uitkomt. Tenslotte zijn drie categorieën bepaald – Acceptabel, Goed en Zeer Goed – die een verblijfsruimte kan behalen als het totaal aantal uur binnen bepaalde bandbreedtes blijft.
Zonwerende voorzieningen altijd nodig
In de praktijk zullen deze methode en de gedefinieerde categorieën er vaak toe leiden dat bij goed geïsoleerde woningen met één of meer zonbelaste gevels zonder natuurlijke beschaduwing vrijwel altijd zonwerende voorzieningen (zoals zonweringen zonwerende beglazing) nodig zullen zijn voor een classificatie “goed”. Een “zeer goede” beoordeling vraagt vrijwel altijd om actieve koeling. De classificatie “acceptabel” klinkt misschien als een uitkomst, maar zal er wel toe leiden dat de woning in de zomerperiode regelmatig onaangenaam warm wordt. Dat wordt door deze nieuwe methode vanaf het ontwerp en opdrachtverlening al duidelijk, in plaats van achteraf. Gebruik van de nieuwe BENG-eisen zal in veel gevallen leiden tot een woning die volgens de ISSO/SV Beoordelingsmethode Zomercomfort Woningen een klasse “Acceptabel” rechtvaardigt.
Zomercomfort berekenen met Vabi Elements
Vooruitlopend op de publicatie van de nieuwe zomercomfortmeter is Vabi Elements gebouwsimulatie al aangepast op deze richtlijn. De bypass regeling van de WTW heeft een groter temperatuurbereik gekregen en de te open ramen regeling is erop aangepast dat de ramen dicht blijven/gaan indien het buiten warmer is dan binnen. De nieuwe 2018 referentieklimaatjaren zijn nu al bij Vabi te downloaden en worden in december standaard meegeleverd.
Meer info
Het Themablad Thermisch Comfort, waar de methode in beschreven staat te downloaden vanaf https://kennisbank.isso.nl/kennispaper/kennispaper-thermisch-comfort/2019
Heb je nog vragen over Vabi Elements? Of wil je meer weten over hoe je zomercomfortmeter kan gebruiken in Elements? Neem dan contact met ons op.
Voor meer informatie over zomercomfort, kun je contact opnemen met:
Inhoudelijk: PR en media:
Marten Witkamp Hans van Velthoven
mwitkamp@stroomversnelling.nl hvvelthoven@stroomversnelling.nl
06-14358587 06-14446948
